Additional Info

• Ainm: Bèarnan
• Ìre CEFR: A2, B1
• Dimeinsean-cànain - Sgil(ean): Leughadh - aithnicheadh structair teacs. Aithneachadh cruinneachaidhean sònraichte. Aithneachahd faclain iasadach. Sgrìobhadh: lìon nam beàrnan de theacs sònraiche ann an cànan targaid
• Ùine: 50 mionaidean No 100 mionaidean ma bhios seo a’ chiad obair mar seo
• Cànan amais: Beurla no cànan sam bith
• Goireasean TFC:
   
  Jcloze (HotPotatoes, https://hotpot.uvic.ca/) gus ullachadh airson fuasgladh air loidhne
  Feumail: goireasan air loidhne mar leabhraichean-d, faclairean, làraich-lìn agus teacsaichean a’ dèiligeadh leis a’ chuspair (a rèir a’ chuspair)
  Corpasan: bidh corpasan bho Sketch Engine (www.sketchengine.co.uk) freagrach air sgàth ‘s gun do gabh an corpas luchd-cleachdaidh fhèin a chlaechadh
   
• Comansan TFC: Bidh oileanaich a’ neartachadh no leasachadh sgilean rannsachaidh airson corpan no eadar-lìon a chlaechdadh gus na bèarnan a lìonadh agus obair beàirn a chruthachadh leotha fhèin
• Suidheachadh / tèama(n): A’ lionad bheàrnan ann an teacs air cuspair sònraichte gus tuigsinn de susbaint agus structair a thaisbeanadh
• Riatanas no ro-ghoireasan toraidh: Bu chòir dhan tidsear teacs de 200 facail ullachadh le 12 beàrnan Bu chòir dha na h-oileanaich a bhith eòlach air pròiseas agus an seòrsa teacsa. Ma bhios an tidsear a’ cleachdadh teacsan sònraichte, faodaidh an tidsear corpas air loidhne saor an asgaidh a chleachadh Bu chòir gach beàrn a bhith den aon mheud fiù ‘s ma bhios àireamh litreachan eadar-dhealaichte aig na faclan. Bidh seo furasta gu leòr le bathar-bog Jcloze. Bidh taghadh de fhaclan a ghabhas sguabadh às a rèir slatan-tomhais susbaint agus cànain (faic pròiseas). Molaidhean Na cur beàrn sa tiotal, a’ chiad seantans. Bu chòir co-dhiù 7 faclan a bhith eadar beàrnan. Dìreach aon bheàrn gach seantans fiù ‘s ann an seantans fada. Na cur às faclan nach eil aig toiseach gach abairt Bidh beàrn anns a’ chiad pàirt den seantans nas duilghe na beàrn na darna phàirt, gu sònraichte ann an cànan mar Beurla far a bheil suidheachadh facail a’ toirt tai cri structair an seantans. Na sguab às facal ann an cruinneachadh de fhacal mura h-eil na h-oileanaich eòlaich air an cruinneachadh seo no ma bhios e sa chorpas. Na sguab às pàirt den gnìomhachas agus gu sònraichte ann an cànan mar Spainntis no Eadailtais oir faod fiosrachadh faclaireil a bharrachd, mar pearsa, tràth no modh falbh cuideachd.
• ‘S urrainn dhomh…:

  Prìomh beachdan de teacsa toinnte a thuigsinn air cuspairean nitheil agus eas-chruthaichte, a’ gabhail a-steach cuspairean sònriachte

• Toradh: Teacsa beàirn le bèarnan lìonte
• Riatanas no ro-ghoireasan toraidh:
   
  Bu chòir dhan tidsear teacs de 200 facail ullachadh le 12 beàrnan
  Bu chòir dha na h-oileanaich a bhith eòlach air pròiseas agus an seòrsa teacsa.
  Ma bhios an tidsear a’ cleachdadh teacsan sònraichte, faodaidh an tidsear corpas air loidhne saor an asgaidh a chleachadh
  Bu chòir gach beàrn a bhith den aon mheud fiù ‘s ma bhios àireamh litreachan eadar-dhealaichte aig na faclan. Bidh seo furasta gu leòr le bathar-bog Jcloze. Bidh taghadh de fhaclan a ghabhas sguabadh às a rèir slatan-tomhais susbaint agus cànain (faic pròiseas).
  Molaidhean
  Na cur beàrn sa tiotal, a’ chiad seantans. Bu chòir co-dhiù 7 faclan a bhith eadar beàrnan. Dìreach aon bheàrn gach seantans fiù ‘s ann an seantans fada.
  Na cur às faclan nach eil aig toiseach gach abairt
  Bidh beàrn anns a’ chiad pàirt den seantans nas duilghe na beàrn na darna phàirt, gu sònraichte ann an cànan mar Beurla far a bheil  suidheachadh facail a’ toirt tai cri structair an seantans.
  Na sguab às facal ann an cruinneachadh de fhacal mura h-eil na h-oileanaich eòlaich air an cruinneachadh seo no ma bhios e sa chorpas.
  Na sguab às pàirt den gnìomhachas agus gu sònraichte ann an cànan mar Spainntis no Eadailtais oir faod fiosrachadh faclaireil a bharrachd, mar pearsa, tràth no modh falbh cuideachd. 
   
• Modh-obrachaidh:

  Bidh an tidsear a’ sgaoileadh an teacs le beàrnan agus mìneachadh gu bheil cuid dhuibh co-cheangailte ri susbaint, agus ma bhios na h-oileanaich eòlach air a’ chuspair bidh e furasta gu leòr na beàrnan a lìonadh agus gum bi cuid de na beàrnan eile co-cheangailte ri structair cànanach.

  Bu chòir na h-oileanaich nam beàrnan a lìonadh agus seòrsa de bhèarn aithneachadh, m.e. co-ghnìomhairean no comharraidhean conaltraidh gus structair a’ phìos a chomharrachadh. Bidh an tidsear a’ mìneachadh gum bi e uaireannan duilich seòrsa beàrn a mhìneachadh, ach faodaidh oileanaich taghadh no ag ràdh ‘susbaint’, ‘cànan’ no ‘teacs’ sa prìomh àite. Ma bhios an obair ga dhèanamh air a’ choimpiutair faodaidh an tidsear cleachdadh corpan ann an cuspairean co-cheangailte a bhrosnachadh, gu sònraichte ma bhios facal a’ sguabadh às bho chruinneachadh.

  Furastaich:

  Ma bhios ùidh aig na tidsearan ann an susbaint, faodaidh oileanaich na beàrnan ann an cànan aca fhèin a lìonadh no barrachd is aon fhacal a chleachdadh.

  Faodaidh an tidsear an uair sin molaidhean airson dèiligeadh ri faclan ùra a sgaoileadh. Airson cuid de na beàrnan faodaidh stiùireadh a thoirt mar a leanas, sa chiad dol a-mach mìneach dè seòrsa facal a th’ ann agus an uair sin a’ chiad litir no litreachan den fhacal. Cuideachd bidh eisimpleirean de luach CLIL a thoirt fuasgladh dhuibh. Faodaidh an tidsear barrachd is 12 facal a sguab às agus na beàrnan a bharrachd a chleachdadh gus obair lìonaidh a mhìneachadh. Mar eisimpleir, mar sguabas sibh às facal a tha ga chleachadh ron sin tha an obair seo stèidhichte air susbaint. Ma bhios am beàrn a’ toirt iomradh air facal a chaidh cleachadh ann an cruth eadar-dealaichte tha am beàrn stèidhichte air structairean cànanach.

  Ma thèid facal a sguabadh bhon seantans mu dheireadh ann an tuairsgeul mar ‘this experiment has shown that’ tha am beàrn stèidhichte air teacs, gu sònraichte ma bhios facal mar ‘experiment’ sguabadh ann an aon shuidheachadh.

  Ma thèid facal a nochdas airson a’ chiad triop ach a bhios a’ nochdadh a-rithist a sguabadh às, tha e nas taiceile a thaobh brosnachadh tuigsinn na bhios am beàrn ann an darna no treas triop.

• Roinn dreuchdan (roghainneil): Faodaidh na beàrnan a’ lionadh mar bhuidhnean gus am bi dìreach dhà no tri beàrnan ri lìonadh. Gabh molaidhean bho bhuidhnean anns a’ chiad phàirt cleachdadh airson nam pàirtean a leanas. Biodh luach an teacsa nas fhèarr ann am buidhnean oir gabh na beàrnan dìreach a lìonadh nuair a bheil na h-oileanaich a’ tuigsinn an teacs slàn
• A’ daingneachadh gnìomhachdan a tha air a mholadh no plana leamhainn:

  Mura h-eil iomadh oileanaich comasach na beàrnan a lionadh gu ceart, bu chòir dhan tidsear seo mìneachadh gus cnapan-starra a thugisinn.

  Às dèidh seachdain no dhà gabh teacs a chleachadh far a bheil na seantansan troimh-chèile, obair a tha faisg air lìonadh bheàrnan. 

• Factaran pisich no slatan-tomhais measaidh:

  Chaidh na beàrnan a lìonadh. Bidh tidseran a’ toirt comharra air gach beàarn a rèir fòcas an obair (cànan, teacs no susbaint).

  Ann an teacs le beàrnan ann an cànanan Ròmanach no Slàbhais tha e nas fhasa pàirt den facal a chomharrachadh air sgàth ‘s comharraidhean cruthail.

  ‘S dòcha nach bi luach co-ionnan aig gach beàrn: faodaidh cuid de na seòrsaichean beàrnan a bhith nas cudromach na feadhainn eile, tha ‘this experiment has shown that … ‘ nas fhasa na ‘this experiment has shown that ..’’

  Ma bhios ùidh aig na tidsearan ann an susbaint, bidh comharra a thoirt dha obair an oileanaich fiù ‘s nan robh facal bho L1 an àite L2 a chleachdadh.

  Bu chòir chomharraidhean a thoirt às bho chomharra uile gu leòr mura h-eil beàrnan gan lìonadh, an àite a’ faighinn comharra de neoini

  Bu chòir aithneachadh ann gum faod faclan co-ionnan a chleachdadh agus gum faod barrachd is aon freagairt a bhith ceart.

  Bidh dìreach aon freagairt ceart aig cruinneachaidhean cuingichte.

  Ma thèin an coimpiutair a chleachadh airson an obair seo bidh dìreach aon freagairt ceart aig program mar Jcloze

• Ùghdarran: Carla Marello, Elisa Corino
• Buidheachas: C. Marello Alla ricerca della parola nascosta, La nuova Italia Firenze 1989 Elisa Corino (in print) CLIL-Oriented Cloze Test: Making Holes Between Language and Content, in Proceedings of the 9th International CLIL Conference THINK CLIL 2014 August 28-30, 2014 –Venice(Italy)
• Oidheaman practaigeach do luchd-teagaisg:

  Ma bhios seo a’ chiad triop gum bi an obair seo sa Bheurla faodaidh an tidsear taic a thoirt dha na h-oileanaich le comharra de sheòrsa beàrn

• Faclan modh-obrach no teagaisg a bharrachd:

  Mìnich na slatan-tomhais airson nam beàrnan eadar-dhealiachte gus am bi tuigse aig na h-oileanaich gum bi adhbharan eadar-dhealaichte ann an clas CLIL airson beàrnan.

• Mìneachadh de dheagh-ghnè na obair seo:

  Chaidh an obair seo a chruthachadh gus sgilean tuigsean a leasachadh agus gus beachdan eadar-dhealaichte a chuir nan cuimhne ann an clasaichean CLIL. Tha rannsachadh a’ sealltainn gu bhiel obair bheàrnan èifeachdach ann an leasachadh sgileanan cànan, agus ann an tuigse de fiosrachad co-cheangailte ri cuspairean sònraichte

• Adhbharan tras-aiseig an obair:

  Gabh teacsan le beàrnan a chleachadh ann an clàran-teagaisg nàiseanta de chànanan agus air sgàth ‘s sin gabh seo cleachdadh airson CLIL. Gabh e atharrachadh a rèir sgileanan nan oileanaich.